Hollands Spoor in beweging 28 februari 2023
Hollands Spoor in beweging verscheen in de Laakhavens Nieuwsbrief
Oud Hagenaars hebben het over het Staats Spoor en het Hollands Spoor. Het Staats Spoor heet nu Den Haag Centraal en het Hollands Spoor is nu station HS. Het oudste station van Den Haag. De naam van het station komt van Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM). Alle treinen van en naar Rotterdam passeren dit station.
Met het doortrekken van de verbinding van Amsterdam/Leiden naar Den Haag in 1843, werd Den Haag op het spoornet aangesloten. Vijf jaar later in 1847 volgde de verbinding met Rotterdam. De Stationsbuurt ontstond rond Hollands Spoor, net als het stationsplein dat er voor ligt.
Huidige Stationsgebouw HS
Het huidige stations gebouw is van 1891 en is in neorenaissance stijl opgetrokken met vele fraaie gevel versieringen. In 1891 werd met een vooruitziende blik de spoorbaan al verhoogd aangelegd. Dat leverde de kenmerkende onderdoorgangen bij de Rijswijkseweg en de Vaillantlaan op Sinds 1893 beschikt het station over een koninklijke wachtkamer met een eigen luifel links van de hoofdingang.
Op Rijswijks grondgebied
Het station Hollands Spoor werd buiten de bebouwde kom gebouwd en lag daarmee op Rijswijks grondgebied net als de wijk Laak. De Gemeente Rijswijk was niet bij machte de omgeving te beheren met de twee agenten die Rijswijk toen had en kocht dat eigendomsrecht voor eeuwig af. Jaarlijks moest de gemeente Den Haag 400 gulden betalen. De gemeente Den Haag betaalt dat nog altijd, inmiddels wel in euro’s.
Elektrische treinen
In het begin waren het stoomlocomotieven waarmee de diensten onderhouden werden. Dat verklaart de hoge overkapping over de perrons en openingen om de stoom te laten ontsnappen. De eerste elektrische treinen kwamen vanaf 1908 op Den Haag HS aan toen de ZHESM-dienst naar Rotterdam Hofplein van start ging. In 1927 werd de treindienst op de oude lijn van Leiden naar Rotterdam elektrisch.
Tramverbindingen
Van oudsher is het station een tramknooppunt waar vele tramlijnen samenkomen. Het begon met de eerste paardentram in de Benelux, die vanaf 1864 tussen het centrum en Scheveningen begon te rijden. Later werden dit de elektrische lijnen 1 en 2. Ook is er een stoomtramlijn geweest tussen HS en Scheveningen de latere tramlijn 11. Dat had zelfs een eigen overdekt eindpunt naast het station HS wat nu de fietsenstalling is. De HTM lijnen 1,11,12,9,16,17 komen in beide richtingen langs op HS en stoppen bij recentelijk in stijl geplaatste nieuwe overkappingen.
HS Laakhaven kant
Ook aan de achterzijde de Laakhaven kant is Holland Spoor te benaderen. Daarvoor liggen er twee voetgangerstunnels. Die tweede tunnel is van recente datum. Aan het plein is een winkelgebied gebouwd hoofdzakelijk gericht op fastfood. Laakhaven maakt inmiddels deel uit van het CID het Centrum Innovation District. CID is de werktitel van bouwplannen rond de diverse stations. Een van de eerste vernieuwingen in 1996 is de Haagse Hogeschool en er staat nog meer te gebeuren. Onder de titel HS kwartier zijn er naast kantoren een zalencentrum gerealiseerd in het Oude Postgebouw. En er zijn plannen voor hotel kamers. Daarnaast zijn er plannen voor een aantal woontorens waarvan de Escher Gardens er een is. Op de site van www.bolflaak.nl leest u er meer over
Er gebeurt veel rond het station Hollands Spoor en dat is van begin af aan zo geweest